Hταν το μεσημέρι της 30ής Οκτωβρίου 2020 όταν ο ισχυρός σεισμός μεγέθους 6,7 Ρίχτερ, μεταξύ Σάμου και Σμύρνης, άφηνε στο... ακριτικό νησί πένθος και καταστροφή. Εκατοντάδες σπίτια καταστράφηκαν και κρίθηκαν ακατοίκητα, δημόσιες δομές και εκκλησίες επλήγησαν, ενώ ένα τσουνάμι που στο μέγιστο ύψος του έφτασε τα τρία και πλέον μέτρα χτύπησε όλη την ανατολική ακτή. Δύο νεαρά παιδιά, ο Αρης και η Κλαίρη, θα άφηναν την τελευταία τους πνοή στον δρόμο, κάτω από έναν τοίχο ετοιμόρροπου κτιρίου ο οποίος κατέρρευσε.
Οι υποσχέσεις τότε πολλές, αφού και ο ίδιος ο πρωθυπουργός έσπευσε να διαβεβαιώσει τους πληγέντες ότι το κράτος θα σταθεί αρωγός τους σε κάθε περίπτωση. Σήμερα, όμως, 40 μήνες μετά τα φονικά Ρίχτερ, όλα δείχνουν να έχουν ξεχαστεί.
Οι πληγέντες έχουν αφεθεί στη μοίρα τους και στο έλεος των συμπολιτών τους που τους ενοικίασαν ένα σπίτι για να μείνουν προσωρινά ή και τους φιλοξενούν ακόμα, έως ότου ολοκληρωθούν οι διαδικασίες για την επισκευή των σεισμόπληκτων οικιών. Ακόμα και το πενιχρό τριμηνιαίο επίδομα ενοικίου της τάξης των 900 ευρώ έχει σταματήσει να καταβάλλεται τους τελευταίους 14 μήνες, με αποτέλεσμα οι ιδιοκτήτες των σπιτιών να απειλούν ακόμα και με εξώσεις όσους δεν καταφέρνουν να καλύψουν το κόστος.
Σύμφωνα με τους πληγέντες κατοίκους, τελευταία φορά που είδαν χρήματα στους τραπεζικούς τους λογαριασμούς ήταν τότε και αφορούσε το τρίμηνο 30.7.2022 έως και 29.10.2022 και από τότε, ούτε φωνή ούτε ακρόαση από τους αρμοδίους. Παρά τις επανειλημμένες οχλήσεις των κατοίκων και των φορέων, η κυβέρνηση αδυνατεί να ανταποκριθεί ακόμα και σε αυτή την πιο απλή δέσμευση, ενώ χαρακτηριστικό είναι ότι και μέχρι τότε η καταβολή του επιδόματος στέγασης έκανε τρεις μήνες από την ημερομηνία δημοσίευσης της σχετικής απόφασης στη Διαύγεια.
Το πλέον ανησυχητικό όμως εντοπίζεται στο γεγονός ότι η περίοδος καταβολής της ενίσχυσης αυτής ουσιαστικά έχει λήξει από τον Οκτώβριο του 2023, με αποτέλεσμα κανείς να μη γνωρίζει το τι πρόκειται να συμβεί μελλοντικά, ακόμα και για το χρονικό διάστημα μέχρι σήμερα.
Ανεπαρκές πλαίσιο
Ο Οκτώβριος του 2023, τρία χρόνια μετά τον σεισμό, μόνο τυχαία δεν είχε τεθεί ως όριο για την καταβολή του συγκεκριμένου επιδόματος. Τότε το διάστημα των τριών ετών θεωρήθηκε ικανό ώστε να έχουν ολοκληρωθεί οι διαδικασίες έκδοσης οικοδομικών αδειών επισκευής και κατεδαφίσεων όπου απαιτούνταν, ώστε από το χρονικό διάστημα εκείνο και μετά οι άνθρωποι να έχουν την ευκαιρία να επιστρέψουν στα σπίτια τους.
Ο ίδιος ο πρωθυπουργός τότε, κατά την επίσκεψή του στη Σάμο την επομένη του σεισμού, δεσμεύτηκε για τη νομοθετική ρύθμιση κατεδάφισης όλων των επικίνδυνα ετοιμόρροπων κτιρίων σε αντικατάσταση του νομοθετικού πλαισίου του 1929 που ισχύει μέχρι σήμερα και έχει κριθεί πολλάκις ως ανεπαρκές για να καλύψει τις σύγχρονες ανάγκες, πόσο μάλλον σε οικισμούς που χαρακτηρίζονται παραδοσιακοί.
Δυστυχώς όμως τίποτα δεν έγινε προς αυτή την κατεύθυνση, ενώ και από τους 600 φακέλους που κατατέθηκαν για την έκδοση οικοδομικών αδειών επισκευής, μόλις οι 80 έχουν ελεγχθεί και αδειοδοτηθεί. Αντίθετα, οι 520 φάκελοι ακόμα και σήμερα κείτονται σε κούτες, με την αρμόδια υπηρεσία (ΔΑΕΦΚ) να απαντά ότι δεν προλαβαίνει να τους ελέγξει λόγω μικρού αριθμού υπαλλήλων και του φόρτου εργασίας που έπληξε την υπηρεσία μετά και τις καταστροφές στη Θεσσαλία και αλλού.
Χαρακτηριστικό είναι ότι ακόμα και η πρωθυπουργική εξαγγελία περί επιδότησης των κατεδαφίσεων τελικά πέρασε στις ελληνικές καλένδες μέχρι την πλήρη εξαφάνισή της από το πλάνο ανασυγκρότησης του νομού. Το οποίο -και αυτό- περιορίστηκε στις γενικολογίες τού τότε, αφού ποτέ, ακόμα και σήμερα, δεν εκπονήθηκε ένα master plan που με τη σειρά του είχε υποσχεθεί ο συντονιστής υφυπουργός κ. Τριαντόπουλος κατά την τελευταία επίσκεψή του στη Σάμο την 8η Μαΐου 2023...
Γιώργος Παγούδης
Η Εφημερίδα των Συντακτών